اخلاق حرفه ای در حسابداری

در هر واحد تجاری یا هر واحد کسب و کار، حسابداری یکی از حساس‌ترین مشاغل شغلی است که با دارایی ها و اموال آن واحد در ارتباط است و اصلی ترین و نزدیک ترین شغل به اموال و دارایی های واحد تجاری به حساب می آید. در نتیجه اخلاق حرفه ای در حسابداری جزو ملزومات این شغل است.

صاحبان مشاغل بیشتر به دنبال حسابداری باشند که فردی مطمئن آنها را معرفی کرده باشد تا بدین وسیله به صورت نسبی از صحت و سلامت اخلاقی ایشان اطمینان حاصل نمایند.

در هر سازمانی رعایت اصول اخلاقی هم برای کارفرما و هم برای کارمندان در طولانی مدت سبب شکل‌گیری اعتماد خواهد شد و همانطور که می‌دانید بدون اعتماد در هیچ سازمانی نمی توان به درستی به اهداف کوتاه مدت و بلند مدت آن سازمان دست یافت.

پس لازم است در هر سازمانی کلیه افراد اصول اخلاقی و استانداردهای حرفه‌ای را برای نیل به اهداف آن سازمان را رعایت کنند تا هم به تداوم کار و فعالیت خودشان کمک کنند و هم باعث رشد و تعالی سازمان و افراد بالاخص خودشان شود.

با دروسا حساب تا پایان این متن همراه باشید.

 

 

اصول بنیادی اخلاق حرفه ای در شغل حسابداری

همان‌ طوری که تحقیقات نشان داده است سازمانها و واحدهای تجاری که اخلاق حرفه‌ای حسابداری در آنها رعایت می‌شود باعث به وجود آمدن ضریب اطمینان بالا بین صاحبان مشاغل و حسابداران شده است. و سبب می‌شود که هر دو طرف امور شرکت را با خیالی آسوده در جهت رسیدن به اهداف برنامه ریزی و مدیریت کند.

حسابداران به جز رعایت و پایبندی به اخلاق حرفه‌ای باید مسئولیت‌پذیر باشند. با مسئولیت پذیر بودن باعث جلب اطمینان افراد می‌شوند و این افراد می‌توانند هم استفاده کننده های برون سازمانی باشند، مانند سرمایه گذاران اعتباردهندگان و ارگان های دولتی و …. و هم می‌تواند استفاده کنندگان داخل سازمانی باشند مانند کارفرمایان کارمندان و ….

همانطوری که می دانید کلیه استفاده کنندگان از اطلاعات حسابداری با بررسی و تجزیه تحلیل صورتهای مالی یک واحد تجاری در مورد آن تصمیم گیری می کنند. مثلاً سرمایه‌گذاران در مورد سرمایه گذاری مجدد و خرید سهام آن، یا صاحبان آن کسب و کار در مورد برنامه‌ریزی‌های مجدد و بودجه بندی و … حال اگر اخلاق و اصول حرفه‌ای در امور مالی و تهیه صورت های مالی آن شرکت دخیل نبوده باشد.

هرگونه تصمیم گیری سرمایه گذاران و صاحبان واحد تجاری و …. پیامدهای جبران ناپذیری خواهد داشت. وجود فساد در هر سازمانی باعث ضرر های بسیار جبران‌ناپذیری در آن سازمان خواهد شد و اگر این فساد و عدم رعایت رفتار حرفه‌ای در قسمت حسابداری سازمان ها باشد باعث اختلال جدی در کلیه امور آن سازمان خواهد شد. پس به منظور کاهش پیامدهای جدی و رسوایی های مالی باید توجهی خاص به اخلاق حرفه ای در حسابداری و امور مالی داشته باشیم .

هرحرفه ای آیین نامه اخلاقی خاص به خودش را دارد (مانند پزشکان )،حسابداری نیز از این امر مستثنی نیست.

در این آیین نامه تمامی اصول و دستورالعمل‌هایی که کلیه افراد شاغل در این حرفه باید رعایت کنند تا باعث تضمین فعالیت اخلاقی در رشته حسابداری و کنترل حسابداران و ضامن اجرای قوانین شوند ذکر شده است.

 

حال زمان آن رسیده که به اصول بنیادی در اخلاق حرفه ای در حسابداری بپردازیم:

درستکاری:

حسابداران با رعایت اخلاق حرفه ای در کلیه امور باید صادق و با انصاف باشد

اداب حرفه‌ای :

حسابداران با رعایت اخلاق و شئونات همیشه باید با دیگران در کمال احترام و ادب رفتار کند و رعایت قوانین و مقررات را در اولویت انجام امور خود قرار دهند

رازداری:

یک حسابدار باید بسیار امین و رازدار باشد و از اطلاعاتی که سازمان در اختیار او قرار داده محافظت کند و از اطمینان کارفرمایان خود سوء استفاده نکند صلاحیت و مراقبت:

حسابداران باید مسئولیت‌پذیر باشند اما تا جایی که از عهده آن امور برآیند. در صورتی که حسابدار متوجه شد که از عهده آن کار خاص بر نمی آید بهتر است از کمک و مشاوره دیگران استفاده کند تا خللی در امور شرکت وارد نکند.

بی طرفی و واقع‌بینی:

یک حسابدار باید اول کلیه جوانب یک امررا بررسی و مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد بعد با در نظر گرفتن واقعیت بر رعایت انصاف و بدور از پیش داوری به گونه‌ای که در نتیجه کار تاثیری نداشته باشد ،قضاوت و تصمیم‌گیری کند
و ….

 

چه دلایلی باعث فساد اخلاقی در حسابداری می‌شود؟

مواقعی است که باعث می‌شود یک حسابدار رفتار حرفه‌ای و اصول بنیادی اخلاق شغلی خود را زیر پا بگذارد. که در اینجا به طور خلاصه به برخی از این موارد اشاره می کنیم :

1.منافع:

حسابداران گاهی در شرایطی قرار می‌گیرند که دچار تضاد منافع می‌شود این تضاد منافع ممکن است اشکال گوناگونی داشته باشد به عبارت دیگر این تضاد منافع می‌تواند درون سازمانی و یا برون سازمانی باشد .به عنوان مثال، اعمال فشار از سوی شخصی مثلاً کارفرما و یاسرمایه گذارانی که ممکن است باوی روابط خانوادگی نسبی و سببی و یا روابط دیگر شخصی داشته باشند.

یا از حسابدار درخواست شود امور را با زیر پا گذاشتن اخلاق حرفه‌ای انجام دهد. یا اطلاعات گمراه کننده منتشر کند یا … که بهتر است در این موارد به گونه‌ای عمل کند که هیچ یک از این عوامل بر عملکرد وی تاثیر ی  نگذارد و باعث خدشه دار کردن اعتماد به وی نشود .اما اگر در شرایط خاصی قرار گرفته است بهتر است با مافوق خود مشورت کند.

2. حمایت یا مخالفت :

همانطور که قبلاً گفته شد یک حسابدار باید با بررسی و تجزیه تحلیل مسائل و به دور از جانبداری و طرفداری امور خود را انجام دهد  کما اینکه آن شخص یکی از مدیران یا همکاران نزدیک وی باشد. پس بهتر است اصل واقع‌بینی و صداقت را همیشه مد نظر داشته باشیم .

3. روابط:

روابط خانوادگی و روابط نزدیک بین حسابداران و کارفرمایان در برخی موارد باعث می‌شود استقلال حرفه ای در کار از بین برود و مشخص کردن حدود روابط در حسابداری حرفه ای بسیار حائز اهمیت است.

4. حق الزحمه:

گاهی به حسابداران پیشنهاد حق الزحمه ای می شود که پرداخت آن منوط ( مشروط )به انجام نتیجه ای خاص است( مثلاً درصدی از نتیجه ای خاص) که در اینجا بهتر است حسابداران از پذیرش انجام آن مسئولیت خودداری نماید تا هم از اخلاق حرفه‌ای خود صیانت کند و هم استقلال کاریشان را حفظ نمایند.

5. تجدید نظر :

گاهی ممکن است کارفرما از حسابدار خود بخواهد گزارشاتی که ارائه کرده است را بازبینی کند شاید حسابدار در امر گزارشگری و … دچار اشتباهاتی شده باشد، که بهتر است بدون جانبداری و با رعایت واقع‌بینی و صداقت گزارشات را مورد ارزیابی قرار دهد و نتیجه نهایی را بدور از هرگونه طرفداری و رعایت اصل امانتداری ارائه دهد.

کلام آخر

می توان گفت رعایت اخلاق و موازین حرفه‌ای در هر شغلی بسیار حائز اهمیت است. رعایت این اصول در حسابداری جایگاه حساس تر و مهم تر دارد و به نوعی به عنوان وظیفه اجتماعی شمرده می‌شود چون این حرفه ای است که در آن نتیجه گیری و ارزیابی فعالیتهای طولانی مدت گروه بسیاری از افراد مورد دسته‌بندی و گزارش قرار می گیرد. پس داشتن رفتار حرفه‌ای، در ستکاری، انصاف، صداقت و غیره می‌تواند شئونات این حرفه را حفظ نماید و هر وقت حسابدار در رعایت این اصول اهتمام ورزد باعث حسن شهرت وی و کارآمد بودن واحد تجاری که در آن مشغول به کار است خواهد شد.